تعلیم و تربیه برای پناهجویان و پناهندگان
تعلیم و تربیه در بلغاریا به چهار دوره اصلی تقسیم می شود: قبل از مکتب، ابتدایی، متوسط و عالی. تعلیم و تربیه برای اطفال بین سن 5 و 16 سالگی اجباری می باشد.
مطابق قانون پناه و پناهندگان، دسترسی به تعلیمات برای اشخاص زیر سن و نوجوانان پناهجو یا پنهانده نمی تواند برای بیش از سه ماه از تاریخ دادن تقاضای حمایت بین المللی به تغییر بیافتد. شامول اطفال در دوره تعلیمی وقتی که آنها در مرکز خاص آجاس دولتی مهاجرین بودوباش دارد، با کمک مامور سوسیال از مرکز مربوطه اتفاق می افتاد.
-
آمادگی و تعلیمات قبل از مکتب
کودکستان ها مؤسساتی می باشند که تعلیم، تربیه و مراقبت از اطفال از 3 الی 7 سالگی می کنند طبق الزامات تعلیمی که آنها آماده برای شروع صنف اول در مکتب باشند.حضور اطفال در کودکستان الی سن 5 سالگی ممکن است در هر زمان قطع و تجدید شود در صورتی که کودکستان مطلع باشد. از سن 5 الی 7 سالگی، اطفال در “گروپ های آمادگی” هستند که اشتراک و حاضور در آنها مطابق قانون اجباری است. اطفال می توانند غایب از صنف باشند تنها به دلایل مهمی. این گروپ های آمادگی ممکن است گاهی در مکاتب برگزار شوند.
مطابق قانون تعلیم و تربیه قبل از مکتب و در مکتب ، اطفال و نوجوانان پناهجو و اشخاصی که حمایت بین المللی به دست آورده اند، به نظم قانون پناه و پناهندگان، تعلیم و تربیه رایگان می باشد در کودکستان دولتی و شهرولی (گروپ آمادگی تعلیمات اجباری قبل از مکتب) و مدارس در بلغاریا، تحت شرایط و نظم برای تبعه بلغاریا.
آیین نامه نمبر 3 از تاریخ 6 اپریل سال 2017 میلادی شرایط و ضوابط برای پذیرش و تعلیم پناهجویان و پناهندگان را در گروپ آماده سازی قبل از مکتب اجباری یا در صنف خاص مکتب دولتی یا شهرولی تعیین می کند.
برای قبول شدن اطفال پناهنده و پناهجوی در گروپ آماده سازی تعلیم اجباری قبل از مکتب یا در صنف خاص مکتب دولتی یا شهرولی اعلامیه از طرف پدر و مادر به رئیس اداره تعلیم و تربیه منطقه ای داده باید شد.
قبل از شامول در مکتب با هر شاگرد آینده مصاحبه یا انترویو بخاطر سابقه تعلیمی او را در کشور مبدأ تطبیق می شود با کمک ترجمان که از طرف اداره تعلیم و تربیه منطقه ای را ارائه می شود. بعد از مصاحبه یا انترویو پروتکل (“کارت”) تهیه می شود با پیشنهادات برای: گروپ آماده سازی قبل از مکتب مناسب یا صنف مناسب؛ تخصص یا رشته حرفه ای؛ فرم آمورشی. بعد از آن رئیس اداره تعلیم و تربیه منطقه ای در مدت 7 روز کاری اطفال را به کودکستان یا مکتب با در نظر گرفتن جای سکونت و میل پدر و مادر آنها را راهنمایی می کند.
شامول در مدارس دولتی یا شهرولی می توان در طول تمام سال تحصیلی انجام شود ولی نه دیرتر از 30 روز قبل از تمام شدن ترم دوم را. سازماندهی و هماهنگی فعالیت های مربوط با قبول اشخاص زیر سن و نوجوان پناهجو یا پناهنده در کودکستان یا مکتب توسط تیم هماهنگی که تحت استانداردهای تعلیمی دولتی برای تعلیم فراگیر تاسیس شده است، انجام می شود.
شامول در کودکستان های شهرولی با کندید شدن می شود. هر شهرولی معیارهای خاص دارد که عام، اضافی و اجتماعی می باشند (طبق آیین نامه شورای شهرولی) و مطابق این معیار ها رتبه بندی و پذیرش در کودکستان ها انجام می شود.
معیارهای سوسیال وجود دارد برای اطفال با نیازهای تعلیم و تربیه خاص و/یا با مریضی های مزمن و همچنین با مریضی ها و با تصمیم هیئت مشاوره طبیبان یا کمیسیون کارشناسی طبیبی منطقه ای که این اطفال قبول می شوند در نوزادگاه یا کودکستان. معیار های اضافی را از طرف هر کودکستان تعیین می شوند.
-
تعلیم و تربیه در دوره ابتدائی (در مکتب)
دوره ابتدائی تقسیم می شود به مرحله یا دوره اول (از صنف 1 الی صنف 4) و مرحله یا دوره دوم (از صنف 5 الی صنف 7)، که بعد از تمام کردن هر مرحله یا دوره شاگردان امتحان می گیرند. در طی دوره ابتدائی بچه ها حق دارند در مکتب دیگری شامول کنند که این با دریافت یادداشت های تسخیری از مدیر مکتب کنونی و مدیر مکتب جدید انجام می شود.اطفال پناهنده و پناهجو در مرحله اول دوره ابتدائی را یعنی از صنف 1 الی صنف 4 بر اساس سن آنان شامول می شوند. برای شامول در مرحله دوم لازم است که توانایی های دریافت شده (دانش در همه موضوعات تعلیمی) ثابت شود
برای هر صنف که تا آخر سال تحصیلی تمام کرده هستند. اگر شاگرد پناهنده یا پناهجو نمی تواند ثابت کند که دانش در همه موضوعات آمورشی صنف قبلی را که تا آخر سال تحصیلی تمام کرده است دارد او حق قبول شدن در صنف بعدی دارد اگر می تواند تمام کردن صنف پیش را ثابت کند و حق انتقال گواهی 3 موضوع تعلیمی را دارد.
در مرحله دوم یعنی از صنف 5 الی صنف 6 شاگردان در همه مدارس موضوعات یکسان یاد می گیرند که “سطح تعلیمی حداقل” نامیده می شود. سطح تعلیمی حداقل شامل می باشد از موضوعاتی از “تعلیم اجباری” (ریاضیات، زبان بلغاری، اولین زبان خارجی) و “آمورش انتخابی اجباری” (مثل زبان خارجی دوم که انخاب آن اجباری می باشد).
بعد از این مرحله شاگردان 2 ماتور یا (امتحان دولتی در آخر سال تحصیلی) اجباری می گیرند: به زبان بلغاری و ریاضیاب. ممکن است که موضوعات اضافی برای ماتور انتخاب کنند.
آیین ننامه نمبر 3 از تاریخ 6 اپریل سال 2017 میلادی تعلیم اضافی زبان و ادبیات بلغاری پیشبینی می کند:- پیمانه های اضافی به زبان بلغاری – برای اطفال که در سن تعلیم اجباری قبل از مکتب هستند؛
- زبان و ادبیات بلغاری به عنوان بخشی از پشتیبانی عام برای دریافت دانش انتظار شده از آموختن موضوع تعلیمی، که در پروگرام تعلیمی هر صنف تعیین شده می باشد – برای شاگردان که در سن تعلیم اجباری در مکتب هستند؛
- تعلیم به زبان بلغاری به عنوان زبان خارجی برای پشتیبانی از اینتگریشن– برای شاگردان که در سن تعلیم اجباری در مکتب هستند.
مهم! تعلیم اضافی زبان بلغاری به عنوان زبان خارجی مطابق استانداردهای دولتی انجام می شود (یعنی قانون تعلیم قبل از مکتب و در مکتب) بعد از وارد کردن اعلامیه از طرف پدر و مادر (مواظفین، سرپرست، نمایندگان زیرسنان یا نوجوانان بی سرپرست که پناهجوی حمایت بین المللی می باشد یا این حمایا را به دست آورده است) به مدیر کودکستان یا مکتب.
-
تعلیم و تربیه در دوره متوسط
دوره متوسط تقسیم می شود به مرحله اول (از صنف 8 الی صنف 10) و مرحله دوم ( صنف 11 و صنف 12). دوره متوسط می تواند عام یا متخصص باشد (حرفه ای یا تخصصی). انتخاب مکتب متوسط مخصوص مایل فامیل می باشد و باید مطابق با علاقه و دلچسپی و توانایی شاگرد باشد. وارد شدن در مکتب متوسط منتخب با گرفتن و کامیاب امتحان می شود.برای بعضی حرفه ای ها و تخصصات بجز امتحانات قبولی (ماتوریا) زبان بلغاری و ریاضیات باید امتحان بررسی توانایی ها هم گرفته شود. تکمیل کردن دوره تعلیم و تربیه مکتب متوسط امکان فبول شدن در نهادهای تعلیم عالی (پوهنتون) یا کالج می دهد.
بعد از صنف 12 شاگردان 2 ماتوریا اجباری می گیرند: زبان و ادبیات بلغاری و ریاضیات. ممکن است که ماتوریائ سوم هم اتخاب کنند. نتایج این امتحانات مهم برای قبول شدن در پوهنتون می باشند.
-
تعلیم در دوره عالی (مکتب عالی، پوهنتون یا کالج)
تعلیم در دوره عالی به چند سطح علمی تقسیم می شود: لیسانس، مستری و دکترا. هر سطح طول مختلف دارد و معیار های متفاوتی برای قبول شدن در هر رشته. تمام کردن هر سطح علمی از طریق گرفتن “امتحانات دولتی” یا از “کار دیپلم” می شود.پذیرش در پوهنتون بعد از تکمیل دوره متوسط در بلغاریا بر اساس ماتوریا های گرفته و انتخابات قبولی تعیین شده برای هر رشته انجام می شود.
مهم! امکان ثابت کردن نمره های امتحانات گرفته شده (مثل ماتوریا ها) این موضوعات برای اشخاصی که در خارج از بلغاریا تحصیل کرده هستند موجود نیست. این ضرورت پروسیجر جایگزین را تحمیل می کند که موجود در بعضی پوهنتون ها است و برای محصلین خارجی معتبر است.
معیارهای قبولی بستگی به خود پوهنتون دارند. قبولی مکمن است حتی بر اساس پیوستن اسناد کاندید شدن بدون کنکور انجام شود. معیار ها برای چنین پذیرش در سطح بکلوریا شامل می باشند از: تکمیل دوره تعلیم متوسط با حق قبول شدن در دوره تعلیم عالی در کشور صادور دیپلوم؛ مجموع نمره های همه موضوعات در دیپلوم دوره تعلیم منوسط نباید کمتر از 62 فی صد از مجموع نمره های حد اکثر کشور صدور دیپلوم را نباشد.
برای قبول شدن در سطح مستری تکمیل سطح بکلوریا لازم است و همچنین مجموع متوسط نمره دیپلوم که کمتر نباشد از “خوب 4” در سیستم بلغاری یا 72 فی صد از نمره حد اکثر کشور.
برای بذیرش در سطح دکترا تکمیل سطح مستری با مجموع متوسط نمره دیپلوم که کمتر از “خوب 4” در سیستم بلغاری نباشد لازم است. اگر کاندید مایل می باشد زبان بلغاری یاد بگیرد ممکن است معیار های اضافی برای شرکت در دوره تعلیمی زبان بلغاری داشته باشد.
-
مکتب های شبانه
نوع دیگر مکتب مطابق قانون تعلیم و تربیه قبل از مکتب و در مکتب مکتب شبانه است. در این نوع مکتب تعلیم برای کسب دیپلم دوره ابتدائی و متوسط انجام می شود و یا تعلیم حرفه ای برای اشخاصی که سن آنها را بالاتر از 16 سالگی است. در موارد نادر نوجوانان 14 ساله هم قبول می شوند که آنها به دلایل فامیلی یا سوسیال نمی توانند در فرم روزانه تعلیم کنند.فرم تعلیم در مدارس شبانه می تواند جداگانه، تک و ترکیبی باشد. برای شاگردان با نیازهای تعلیمی خاص ممکن است که پروگرام تعلیمی تک تهیه شود.
-
دسترسی به تعلیم و تربیه و اعتصاب توفقنامه اینتگریشن با شهرولی
مطابق آیین نامه شرایط و نظم اعتصاب، اعدام و قطع توافقنامه اینتگریشن خارجی های بهره مند از پناه یا حمایت بین المللی (آیین نامه توفقنامه ها و اینتگریشن) از تاریخ 19 جولای سال 2017 میلادی با امضاء کردن همچین توفقنامه ای بین کسی که از حمایت بین المللی بهره مند است و شهرول شهرولی که فرد خارجی مایل می باشد در آن زندگی کند به او پشتیبانی اعطا می شود از طریق:- راهنمایی به اداره تعلیم و تربیه منطقه ای وقتی که لازم باشد؛
- اطمینان و کنترل دسترسی اطفال که در سن تعلیم اجباری قبل از مکتب و در مکتب می باشند، از جمله زیر سنان و نوجوانانی که پناه دارند یا از حمایت بین المللی بهره مند هستند.
وزارت تعلیم و تربیه و علم نظمی تعیین می کند برای:
- تعلیم زبان بلغاری برای زیر سنان و نوجوانان؛
- شرکت کردن در گروپ های آمادگی سازی برای تعلیم قبل از مکتب؛
- رفتن به مکتب برای اعضاء زیر سن و نوجوان فامیل را.
طبق آیین نامه توفقنامه ها و اینتگریشن:
- دسترسی به تعلیم و تربیه شامل می باشد از: تعلیم اطفال در دوره های قبل از مکتب، ابتدایی و متوسط و تعیین دسترسی مساوی به تعلیمات؛
- دسترسی به تعلیم و تربیه شامل می باشد از: تعیین تعلیم حرفه ای و اشتراک در پالیسی های تعلیم در طول تمام زندگی.
با اعتصاب توافقنامه اینتگریشن کسی که حمایت بین المللی به دست آورده است مکلف می شود که:
- شامول و حضور در کودکستان یا مکتب دولتی یا شهرولی اطفال که برای آن ها اجباری می باشد اطمینان کند؛
- در دوره های تعلیمی زبان بلغاری اشتراک کند.